Trung phong ra ném 3pts, hậu vệ phối bóng trở thành cây ghi điểm chính, tiền đạo lại là người dẫn bóng từ giữa sân… điều gì đang xảy với các vị trí trong môn bóng rổ hiện tại???
Vị trí trên sân của mỗi cầu thủ trên sân thường dùng để mô tả việc tấn công hoặc phòng thủ của cả một đội hình. Thế nhưng ngày nay, mọi thứ đã thay đổi…
Từ ngày xưa chúng ta thường được biết đến với 5 vị trí cơ bản: Point Guard (Hậu vệ phối bóng), Shooting Guard (Hậu vệ ném xa), Small Forward (Tiền vệ), Power Forward (Tiền đạo chính), Center (Trung phong).
Tuy nhiên, với sự phát triển nhanh chóng của môn bóng rổ trong KỶ NGUYÊN MỚI, thì hiện tại các đội bóng hiện đại gần như chỉ phân chia các cầu thủ thành 2 loại vị trí không cụ thể (hay còn gọi là vị trí lai – hybrid position) là COMBO GUARD và POINT FORWARD.
Có thể thấy rõ ràng nhất là trong các trận đấu tại NBA ngày nay.
Tuy vậy, các HLV ngày nay vẫn giữ khái niệm 5 vị trí như xưa nhưng tính chất của mỗi vị trí bây giờ đã khác nhiều.
Đồng thời, họ vẫn thường sử dụng một hệ thống đánh số các vị trí trên sân để ám chỉ cầu thủ dù cho là ở tấn công hay đang phòng thủ.
VD:
Point Guard sẽ được gán cho vị trí số 1, hoặc 1-man hoặc X1 trong phòng thủ
Shooting Guard sẽ là vị trí số 2, hoặc 2-man hoặc X2 trong phòng thủ
Tương tự các vị trí Small Forward, Power Forward, Center lần lượt là 3-man X3 và 4-man X4 và 5-man X5
Bài viết này sẽ làm rõ hơn vài trò của từng vị trí cũng như ở cùng một vị trí nhưng lại có những mẫu cầu thủ rất khác nhau.
POINT GUARD
Point Guard thường được biết đến là cầu thủ nhỏ con nhất trong đội hình, nhưng không phải tất cả các trường hợp đều như vậy đâu nhé.
Tuy thua kém về mặt ngoại hình nhưng bù lại đây là vị trí mang đến sự tốc độ, nhanh nhẹn, mức IQ bóng rổ thuộc hàng khá giỏi trở lên, dẫn bóng cực tốt, khả năng chuyền bóng và ném bóng cũng thuộc dạng khủng.
Tổng quát mà nói, dễ thấy có 2 mẫu Point Guard đang hình thành ngay tại NBA hay các đội bóng ở Châu Âu:
Scoring Point Guard – Hậu vệ ghi điểm chính của cả đội
Facilitator Point Guard – Hậu vệ điều phối bóng
Scoring PG luôn sử dụng những kỹ năng nổi bật của mình để ghi điểm từ vòng 3pts, dẫn bóng đột phá vào trong hoặc thực hiện luôn cả hai 🙂
Mẫu cầu thủ điển hình ở NBA hiện tại chính là James Harden với khả năng Step back 3-pts thần sầu hay những pha qua người lên rổ thuộc dạng khó đỡ
Trong khi đó, mẫu cầu thủ Facilitator PG thường là những người có chỉ số IQ bóng rổ cực kì cao, có thể nhìn bao quát toàn bộ thế trận, hay đoán trước những tình huống ngay cả trước khi nó xảy ra. Những cầu thủ dạng này sẽ thích hợp cho việc setup tấn công kể từ lúc bước qua vạch giữa sân, và họ luôn biết cầu thủ nào sẽ đóng vai trò nào trên sân. Mặt khác, người ta cũng thường gọi họ là “HLV trên sân”
Mẫu cầu thủ điển hình của Facilitator PG chính là Chris Paul
Mặc dù cả hai dạng PG này có cách đánh khác nhau hoàn toàn nhưng vẫn có những điểm chung là đều có chỉ số IQ cao, và khả năng mang điểm số về cho đội bóng.
Chẳng hạn, ở cùng một tình huống cản người (screen play) giống nhau nhưng với Facilitator PG sẽ sử dụng kỹ năng đặc biệt của mình để phá tan hàng rào phòng thủ của đối phương, từ đó tạo cơ hội cho đồng đội lên rổ, dunk rổ hoặc ném từ vòng ngoài.
Ngược lại, cũng tình huống đó nhưng Scoring Point Guard sẽ là người quyết định việc mình ghi điểm thế nào, và việc đưa bóng cho đồng đội sẽ là phương án dự phòng trong đa số trường hợp. Tuy vậy, cũng không thể cho rằng đây là mẫu cầu thủ cố chấp và hùng hục vì chính khả năng ghi điểm thượng thừa của anh ta mang lại gần 1/2 điểm số của toàn đội.
Vậy nên, việc một mẫu Scoring PG sẽ thường xuyên nằm giữa ranh giới giữa HERO hoặc ZERO là điều dễ hiểu.
SHOOTING GUARD
Shooting Guard là mẫu cầu thủ có thể hình cao vừa phải, thường cao hơn PG nhưng không quá nhanh như PG.
Tuy vẫn là cái tên hậu vệ ném rổ nhưng SG ngày nay lại không nhất thiết là người ném hay nhất cả đội, thay vào đó là kỹ năng dẫn bóng lên rổ tốt, chạy chỗ linh hoạt và phòng thủ vòng ngoài cực tốt, đặc biệt là trong những tình huống phòng thủ man-to-man.
Mẫu cầu thủ nổi bật ở vị trí này hiện tại không ai khác ngoài Klay Thompson
SMALL FORWARD
Small Forward thường là những cầu thủ có chiều cao/thể hình nằm ở giữa Shooting Guard và Power Forward
Thẳng thắn mà nói, đây là vị trí thường xuyên được mang lên bàn cân để trao đổi (trade) nhiều nhất trong đội bóng.
Là một mẫu cầu thủ với toàn bộ kỹ năng đều ở mức trung bình – khá trở lên, nổi bật với khả năng phòng thủ dính như keo, có thể làm mọi thứ để ghi điểm từ cả trong lẫn ngoài.
Nhưng cũng chính vì điều này mà đây cũng là một vị trí khá… LINH TINH, vì cái gì cũng làm được nhưng không thuộc hàng BEST ở bất kì cái gì. Và nếu may mắn đội bóng nào sở hữu cầu thủ có tinh thần kỷ luật tốt thì đó chính là mỏ vàng cần khai thác tối đa. Bởi chỉ khi có tính kỷ luật cao thì mẫu cầu thủ dạng này mới phát huy tối đa năng lực ở vị trí này.
Mẫu cầu thủ điển hình đa năng kiểu này chỉ có thể là Kawhi Leonard
POWER FORWARD
Nói một cách chính xác đây chính là phiên bản mở rộng của Small Forward. To hơn, cao hơn, mạnh hơn.
Mẫu cầu thủ nổi trội trong việc bắt rebound nhưng vẫn có thể ghi điểm từ mid-range hoặc từ vòng ngoài một cách dễ dàng, tất nhiên là thỉnh thoảng thôi.
Ngoài ra, đây cũng là vị trí có ảnh hưởng nhiều nhất ở khu vực dưới bảng rổ cả bên tấn công lẫn phòng thủ.
Điển hình cho vị trí này hiện tại chính là Anthony Davis của Lakers
CENTER
Với sự ảnh hưởng của luật 3s mới, sự nổi dậy của lối chơi small-ball và khả năng ném 3pts của các cầu thủ ngày càng cải thiện, vai trò của một trung phong kiểu mẫu ngày xưa dần dần trở nên mờ nhạt.
Cũng vì vậy, để không bị đào thải thì các Bigman bắt buộc phải trang bị thêm kỹ năng ném rổ chuẩn xác hơn
Tuy vậy, người ta vẫn cần những cầu thủ cao to như một vị thần chắn giữ vành rổ, tàn phá mọi pha lên rổ của tiền đạo/hậu vệ đối phương cũng như tạo sức ép mạnh mẽ trong khu vực cấm địa đối phương.
Mẫu cầu thủ hiện vẫn đang giữ tốt vai trò ở vị trí này chính là Joel Embiid
POINT FORWARD
Như đã đề cập bên trên, Point Forward chính là sự kết hợp giữa Point Guard và Power Forward. Một người có thể tự bắt rebound xong tự mình dẫn bóng lên sân đối phương để setup cho một đợt tấn công mới.
Hay nói một cách hơi quá, đây chính là chúa toàn năng trên sân bóng
Và không ai khác có thể đạt được đến cảnh giới này chính là nhà vua của chúng ta: LEBRON JAMES
Basketman